GUS: w Polsce jest ponad 200 wyzwań, z czego najwięcej chrześcijańskich

Do Kościoła rzymskokatolickiego należy w Polsce 32 mln 190 tys. osób. Zarejestrowanych jest ponad 200 wyzwań, z czego najwięcej (139) chrześcijańskich. W 2021 r. było 29 tys. 638 katolickich księży, w tym 5728 zakonników. Liczba sióstr zakonnych wynosiła 17 tys. 786.

Prowadzony od 1990 r. w GUS wykaz Kościołów i wyznań, jest co roku aktualizowany na podstawie ewidencji Kościołów i związków wyznaniowych, którą prowadzi Departament Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Pod koniec ubiegłego roku baza danych obejmowała te dotyczące 207 Kościołów i wyznań. Najwięcej jest wyznań chrześcijańskich (aż 139), z czego znaczną większość stanowią protestanckie i tradycji protestanckiej – 101.

Obszerną część publikacji stanowią dane statystyczne dotyczące funkcjonowania Kościołów i związków wyznaniowych. Zawierają m.in. informacje na temat liczby wyznawców, duchownych, jednostek kościelnych, obiektów sprawowania kultu, udzielonych chrztów lub innych form inicjacji religijnej i udzielonych ślubów.Przynależność wyznaniową deklaruje 93,5% mieszkańców Polski w wieku 16 lat i więcej. 3,1% nie należy do żadnego wyznania, a 2,9% odmówiło odpowiedzi. Najliczniejsi są wierni Kościoła rzymskokatolickiego – 91,9%. Członkowie innych wyznań religijnych to łącznie 1,6%.Wierni, parafie, księża, alumni.

Wierni, parafie, księża, alumni

Do Kościoła rzymskokatolickiego należy w Polsce 32 mln 190 tys. osób, a do Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – prawie 504 tys. osób. Trzecią najliczniejszą grupą wyznaniową w naszym kraju są Świadkowie Jehowy w Polsce – to114 tys. wiernych. Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP liczy 60 tys. członków, Kościół greckokatolicki – 50 tys., Kościół Zielonoświątkowy – 24 tys. wiernych, a Kościół Starokatolicki Mariawitów nieco ponad 22,5 tys. Powyżej 10 tys. wyznawców notują jeszcze Kościół Polskokatolicki w RP (18 tys.) i Liga Muzułmańska w RP (15,5 tys.). Z kolei np. Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich gromadzi ok. 1700 osób.Pod koniec 2021 r. było 10 tys. 263 katolickich parafii, 29 tys. 638 księży, w seminariach duchownych studiowało 1325 alumnów diecezjalnych i 627 alumnów zakonnych.Liczba sióstr zakonnych wynosiła 17 tys. 786, a braci zakonnych – 963.W przeciągu 2020 r. w Kościele rzymskokatolickim w Polsce udzielono: 311,7 tys. chrztów, 251,8 tys. sakramentów bierzmowania, 297,9 tys. i sakramentów Pierwszej Komunii Świętej. Liczba kapłanów nie przekraczała 24 tys.

Praktyki religijne

Wskaźniki niedzielnych praktyk religijnych (dominicantes i communicantes) w 2019 r. wynosiły odpowiednio: 36,9% i 16,7%. Dla wszystkich parafii przyjęto założenie, że zobowiązani do uczęszczania na niedzielną mszę św. stanowią 82% wiernych. Pozostałe 18% to dzieci do lat siedmiu, chorzy, ludzie starsi itp. – nie zobowiązani do udziału w niedzielnej mszy.W Kościele działa 61 męskich (przełożeni 59 z nich tworzą Konferencję Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich) oraz 151 żeńskich instytutów życia konsekrowanego (14 z nich to zakony klauzurowe). Kościół katolicki w Polsce prowadzi szkoły i placówki oświatowe. W kraju jest siedem wyższych uczelni katolickich. Prowadzi też działalność charytatywno-społeczną, poprzez liczne instytucje, zakony czy organizacje kościelne, takie jak np.: Caritas, Akcja Katolicka, Fundacja Dzieło Nowego Tysiąclecia.

Dane o diecezjach

Opracowanie przynosi też najnowsze dane (2021 r.) o diecezjach Kościoła katolickiego w Polsce.Najmniejszymi diecezjami pod względem liczby wiernych są diecezje: drohiczyńska (171,5 tys.) i białostocka (352,5 tys.). Największa liczba wiernych mieszka w diecezjach: krakowskiej (1583,1 tys.), poznańskiej (1475,0 tys.), warszawskiej (1450,0 tys.) i katowickiej (1380,0 tys.). Najwięcej parafii jest w diecezjach: tarnowskiej (454), krakowskiej (448), poznańskiej (415) i opolskiej (400), najmniej zaś w Ordynariacie Polowym WP (75) oraz diecezji drohiczyńskiej (98), białostockiej (116), bydgoskiej (151), ełckiej (152) i gliwickiej (156).Największą liczbę księży gromadzi archidiecezja krakowska (2054, w tym 909 zakonnych), dalej jest diecezja tarnowska (1642, w tym 130 zakonnych), archidiecezja warszawska (1408, w tym 507 zakonników). Najmniej natomiast księży jest w Ordynariacie Polowym WP (61, w tym 10 zakonników) oraz w diecezjach: drohiczyńskiej (272, w tym 19 zakonnych), elbląskiej (335, w tym 73 zakonników) i ełckiej (348, w tym 46 zakonników).

Oświata a organizacje wyznaniowe

Kościelne osoby prawne mogą zakładać i prowadzić szkoły oraz inne placówki. To gwarantuje im ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.Od roku szkolnego 2005/2006 stale wzrasta liczba przedszkoli, z przeszło 7,7 tys. w roku 2005/2006 do ponad 13,2 tys. w roku 2020/2021. Rośnie także liczba placówek przedszkolnych prowadzonych przez organizacje wyznaniowe z 322 do 454. Mimo to, ich udział w ogólnej liczbie przedszkoli maleje. Udział szkół podstawowych prowadzonych przez instytucje wyznaniowe jest niewielki (ok. 1%), ale stale rośnie. W roku szkolnym 1990/1991 funkcjonowała tylko jedna taka szkoła na ponad 20,5 tys. podstawówek. W przeciągu 30 lat liczba ta stale rosła i w 2020 r. wynosiła już 172. Liczba liceów ogólnokształcących w roku szkolnym 1990/1991 wynosiła 1100, wśród nich 18 szkół było prowadzona przez organizacje wyznaniowe, co stanowiło 1,6% wszystkich szkół tego typu. Udział LO jest stosunkowo wysoki.

Dyskryminacja ze względu na wiarę

Począwszy od 2014 r. GUS zadaje Kościołom i związkom wyznaniowym pytanie czy w danym roku zostały zgłoszone przypadki dyskryminacji ze względu na wyznawaną wiarę lub przynależność do kościoła.W latach 2013-2021, wśród wyznań, które odesłały wypełnioną ankietę, większość (powyżej 70%) stwierdziła, że nie odnotowano w danym roku przypadków dyskryminacji. w 2021 r. odsetek ten wynosił 75%.

Źródło:ekai