19 stycznia: kościół greckokatolicki obchodzi święto Epifanii

To wspomnienie Chrztu Pańskiego w rzece Jordan, podczas którego Bóg objawił się trzech Boskich Osobach. To jedno z najbardziej uroczystych świąt w Kościele greckokatolickim, podczas którego błogosławiona jest woda, bardzo często w jej naturalnym środowisku: w rzece, stawie czy jeziorze. Dzień wcześniej wiernych obowiązuje surowy post.

W świątyniach sprawowane są Królewskie Godziny (Carskie Czasy) i Nieszpory z Liturgią św. Bazylego Wielkiego. Wieczorem wierni zsiadają do uroczystej wieczerzy (Szczedrij Weczir), podobnie jak przed Bożym Narodzeniem. Po wspólnej modlitwie oraz odczytaniu fragmentu Pisma Świętego głowa rodziny wita wszystkich słowami „Chrystos Chreszczajestja!” (Chrystus przyjmuje Chrzest!). Pozostali członkowie rodziny odpowiadają „W rici Jordani” (W rzece Jordan), po czym piją wodę święconą. Wieczorem w cerkwiach sprawowane jest Wielkie Powieczerze (Kompleta) z Łytią, podczas którego wiele razy odśpiewywany jest hymn „Z nami Bóg, zrozumcie to narody i ukorzcie się, albowiem z nami Bóg”.

W sam dzień Epifani, po zakończeniu Boskiej Liturgii następuje obrzęd Wielkiego Poświęcenia Wody. W trakcie odczytywane są trzy fragmenty proroctwa Izajasza zapowiadające przyjście Mesjasza na świat, by zbawić ludzkość. Następnie czytany jest fragment Listu św. Pawła do Koryntian mówiący o przejściu Izraelitów przez Morze Czerwone oraz o wodzie na pustyni. Fragment Ewangelii św. Marka opisuje chrzest Jezusa w Jordanie.

Po ekteniach, w których wierni proszą o uświęcenie wody, kapłan odczytuje trzy antyczne modlitwy błogosławieństwa, po których trzykrotnie błogosławi wodę kolejno: zapalonymi potrójnymi świecznikami, dłonią, dmuchając na wodę w kształcie krzyża (część egzorcyzmu), a także zanurzając w wodzie krzyż, podczas gdy wierni odśpiewują troparion święta: „Podczas chrztu Twego, Chryste, w Jordanie* miało miejsce uwielbienie Trójcy świętej:* bo głos Ojca zaświadczył o Tobie,* nazywając Cię umiłowanym Synem * i Duch pod postacią gołębicy potwierdził niewątpliwość tego oświadczenia.* Chryste Boże, Któryś się objawił* i oświecił wszechświat, chwała Tobie.”

Po zakończeniu błogosławieństwa kapłan kropi wiernych wodą. W okresie pandemii przynoszą oni ze sobą naczynia z wodą, którą później piją, a także kropią nią swoje domy.

Źródło:ekai