Historyczny arytmometr bł. Piusa IX do obejrzenia na Uniwersytecie w Bonn

2022-07-11 11:02
Pius IX
Autor: Jean Adolphe Braun/wikimedia commons

Historyczny arytmometr, czyli maszyna licząca, którą posługiwał się bł. Pius IX (1792-1878), została wystawiona na Uniwersytecie w Bonn. Tamtejszy uczelniany Instytut Badawczy Matematyki Dyskretnej pozyskał ten pierwszy masowo produkowany kalkulator mechaniczny i teraz pokazuje go publicznie- poinformowała niemiecka agencja katolicka KNA. Zakup urządzenia za 55 000 euro miała sfinansować Fundacja Kultury Krajów Związkowych w Berlinie.

W pełni zdolny do funkcjonowania arytmometr jest podobno dziełem francuskiego wynalazcy Charlesa Xaviera Thomasa de Colmara (1785-1870). Posiada pięć cyfr wejściowych i dziesięć cyfr w mechanizmie wynikowym, potrafi dodawać, odejmować, dzielić i mnożyć. Aby rozsławić swoje maszyny liczące, Thomas dedykował szczególnie misternie zaprojektowane egzemplarze znanym osobistościom swoich czasów. Niektóre otrzymali m.in. Pius IX, car Mikołaj I i cesarz Napoleon Bonaparte.

Egzemplarz prezentowany na uniwersytecie w Bonn, Thomas dedykował papieżowi w 1852 roku. Nie wiadomo, co się działo z aparatem przez wiele lat. W latach 70. XX wieku pojawił się u jednego z włoskich antykwariuszy w Perugii, od którego spadkobierczyni odkupiła go uczelnia w Bonn. 

Od 8 lipca, urządzenie wystawione jest w tzw. Arithmeum uniwersyteckiego instytutu badawczego. Nazwa pochodzi od francuskiego „arithmometre” – którą Thomas nadał swojej pierwszej maszynie liczącej, opatentowanej w 1820 roku. Arithmeum w Bonn posiada najbogatszy na świecie zbiór historycznych maszyn liczących.

Źródło:ekai