Łomża: zakończyło się zgromadzenie plenarne COMECE

W Łomży zakończyło się trzydniowe (17-19 kwietnia) wiosenne zgromadzenie plenarne Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE). W 20. rocznicę rozszerzenia Unii Europejskiej, delegaci konferencji biskupich z 27 państw Unii Europejskiej wysłuchali głosów krajów Europy Środkowej i Wschodniej w świetle nadchodzących wyborów europejskich.

Zgromadzenie składało się z trzech sesji, które koncentrowały się wokół procesu integracji Unii Europejskiej, jej postrzegania z perspektywy Europy Środkowej i Wschodniej oraz przyszłych kierunków w obliczu wyzwań geopolitycznych.

W środę, 17 kwietnia, biskupi omówili sukcesy i wyzwania związane z integracją Unii Europejskiej. Gościem sesji był Ján Figeľ, były specjalny wysłannik Unii Europejskiej ds. promocji wolności religii i przekonań poza granicami UE oraz główny negocjator w procesie akcesji Słowacji do UE.

W czwartek, 18 kwietnia, odbył się panel, na którym omówione zostało postrzeganie Unii Europejskiej z punktu widzenia Europy Środkowej i Wschodniej, z udziałem Alojza Peterle, byłego premiera Słowenii. Podkreślił on potrzebę odpowiedzialnego obywatelstwa i opowiadał się za wzmocnieniem roli religii w przestrzeni publicznej. W tym dniu gościem zgromadzenia był abp Stanisław Gądecki. Były przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski (KEP) podzielił się spostrzeżeniami na temat ewolucji roli Kościoła w polskim społeczeństwie oraz refleksjami na temat 20 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

W piątek, 19 kwietnia, w sesji końcowej wziął udział prof. Tomáš Halík z Uniwersytetu Karola w Pradze, prezes Czeskiej Akademii Chrześcijańskiej. Nakreślił on biskupom perspektywę Europy Środkowej i Wschodniej odnośnie do przyszłości Kościoła i chrześcijaństwa w Europie. Tego dnia uczestnicy spotkania odwiedzili też dawną synagogę w Tykocinie, gdzie przed Zagładą mieszkało 3 tys. Żydów. Było to „przypomnienie o złu, które mogą zrodzić ekstremizmy” i okazja do modlitwy o pokój.

„Delegitymizowanie Unii Europejskiej jako takiej, ponieważ nie respektuje całkowicie naszej chrześcijańskiej wizji, byłoby wielkim błędem” – opinię taką wyraził bp Mariano Crociata, przewodniczący COMECE, otwierając obrady zgromadzenia. Włoski hierarcha wskazał, że „koniec Unii byłby jeszcze większą zdradą, tym razem z naszej strony, historycznego rezultatu, który łączy owoce tradycji chrześcijańskiej i możliwość przyszłości dla naszych krajów i naszych Kościołów”.

Odnosząc się do niedawnych decyzji podjętych w Unii Europejskiej, takich jak rezolucja w sprawie wpisania aborcji do Karty Praw Podstawowych i projekt Paktu Migracyjnego, bp Crociata wskazał, że „może istnieć pokusa, abyśmy się od niej zdystansowali, ostudzili nasze uznanie i zachętę ze względu na pewne wybory, które są wprost sprzeczne z naszym sumieniem ludzkim i religijnym”. Trzeba jednak, także w perspektywie zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego, być ostrożnym, gdyż „gdyby Unia Europejska już nie istniała, zniknęłaby również nasza możliwość zabierania głosu i wpływania na dynamikę całego kontynentu”.

Według przewodniczącego COMECE, „nasz europejski świat może doświadczyć niewyobrażalnych wstrząsów”. „Jaki los spotka Unię Europejską i całą Europę, gdy ta wojna przyniesie wszystkie swoje skutki, których kształtu nie jesteśmy sobie w stanie wyobrazić?” – pytał w kontekście agresji rosyjskiej na Ukrainę. Zauważył, że „powrót wojny do Europy rzuca zasłonę cienia” na wszystkie aspekty życia ludzi w niej mieszkających. Sytuację jeszcze bardziej komplikuje konflikt między Izraelem a Palestyną na Bliskim Wschodzie, z otwartym udziałem Iranu. I choć nie jest to wojna europejska, to „jej konsekwencje na nasze kraje są widoczne, a przede wszystkim groźne”.

Włoski hierarcha zwrócił uwagę, że „w wielobiegunowym świecie, w którym powstają nowe wiodące mocarstwa, Unia Europejska podzielona wewnętrznymi sporami i w związku z tym niezdolna do wyrażenia siebie jednym, mocnym i zdecydowanym głosem, może jedynie przygotować się na zapłatę wysokiej ceny marginalizacji, jeśli nie podporządkowania”, o ile wojna nam nie przyniesie „o wiele więcej gorzkich niespodzianek”. „Dramatycznym znakiem tej słabości jest niezdolność do podjęcia jakichkolwiek skutecznych działań dyplomatycznych” – ocenił bp Crociata.

Wezwał delegatów konferencji biskupich państw Unii Europejskiej do uznania znaczenia zbliżających się wyborów parlamentarnych dla istnienia i przyszłości Unii Europejskiej oraz do przygotowania się do nich, aby pomagali swoim krajom, zaczynając od swoich wiernych, traktować je poważnie, wzmacniając w nich poczucie uczestnictwa i odpowiedzialności. Cenną w tym pomocą może być niedawne przedwyborcze oświadczenie COMECE. 13 marca komisja zaapelowała o udział w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz o odpowiedzialne głosowanie, które promuje wartości chrześcijańskie i projekt europejski.

Eucharystia sprawowana w łomżyńskiej katedrze pw. św. Michała Archanioła była wydarzeniem kulminacyjnym pierwszego dnia zgromadzenia. Jego uczestników powitał gospodarz tego spotkania, biskup łomżyński Janusz Stepnowski, delegat KEP ds. Kontaktów z COMECE. Stwierdził, że Europa składa się również z małych miast i wyraził radość, że tegoroczne zgromadzenie plenarne COMECE odbywa się w Łomży.

Natomiast abp Tadeusz Wojda SAC, przewodniczący KEP pytał w homilii, co powinniśmy robić, aby nasza wiara była żywa i nie słabła w nas, „abyśmy mogli ją w naszym codziennym życiu nieustannie ukazywać innym”. „Jezus daje nam swoje Ciało po to, by nas umocnić w wyznawaniu naszej wiary i po to, by nas posłać do głoszenia tej wiary. Człowiek Zmartwychwstania, chrześcijanin, który otrzymał dar wiary w Zmartwychwstałego Chrystusa, to chrześcijanin, który musi być odważny. Nie może się chować, nie może nie głosić Ewangelii” – mówił przewodniczący KEP.

Zaznaczył, że „po to nas Jezus gromadzi, po to nam daje swoje Ciało jako pokarm”, „abyśmy umocnieni tym pokarmem mogli głosić Ewangelię, której tak bardzo potrzeba dzisiaj w naszym kraju, nie tylko w Europie”. „Nastaje się mocno na życie, wprowadza się pigułkę «dzień po», może eutanazję, a kto wie, co jeszcze. A przecież życie jest największym darem Bożym i nie można pozwolić, aby ktokolwiek podnosił na nie rękę” – przyznał. „Nie ma prawa do zabijania, ale [jest prawo] do ochrony życia” – podkreślił abp Wojda.

Działająca od 2022 roku Młodzieżowa Platforma COMECE, skupiająca katolickie organizacje młodzieżowe działające na poziomie UE, które angażują się w dialog z instytucjami europejskimi, przedstawiła 18 kwietnia „Katolicki przewodnik dla młodych Europejczyków – kompas dla młodych ludzi w perspektywie wyborów europejskich w 2024 roku”. Powstał on z pragnienia tych organizacji, aby wesprzeć swoich członków – a także wszystkich młodych katolików z całej Europy – w poruszaniu się w czasami niejasnym kontekście zbliżających się wyborów w czerwcu br.

Dokument ten ma zachęcić młodych ludzi do głosowania, przypominając im o ich obowiązku udziału w życiu politycznym jako obywateli i chrześcijan, podkreślając ważne elementy katolickiej nauki społecznej oraz dostarczając praktycznych informacji na temat procesu wyborczego – dla młodych ludzi głosujących po raz pierwszy, jak i innych, którzy chcą na nowo odkryć motywację do udziału w polityce. Twórcy przewodnika maja nadzieję, że „to narzędzie będzie przydatne dla młodych ludzi i zmotywuje ich do aktywnego udziału w życiu politycznym, refleksji nad wartością ich głosu i zabrania ze sobą innych do urn wyborczych w czerwcu”.

Przewodnik dostępny jest w języku polskim (pod internetowym adresem: https://www.comece.eu/wp-content/uploads/sites/2/2024/03/POLISH-COMECE-Election-Toolkit-ONLINE.pdf).

Źródło: KAI