Preszów i Koszyce: trzeci dzień papieskiej wizyty na Słowacji
Dziś Franciszek odwiedza mieszkańców wschodniej Słowacji. Ojciec Święty dotarł rano do Preszowa gdzie o godz.10:30, pod jego przewodnictwem rozpoczęła się Boska Liturgia Świętego Jana Chryzostoma w obrządku bizantyjskim.
Na papieża czekało kilkadziesiąt tysięcy wiernych, przede wszystkim grekokatolików. Niektórzy, na spotkanie z Franciszkiem przybyli z różnych stron kraju. Wielu pielgrzymów dotarło do Preszowa nawet przed świtem.
O godz. 9 Ojciec Święty przyleciał najpierw do Koszyc, drugiego co do wielkości miasta w kraju. Na lotnisku powitali go m. in. arcybiskup koszycki Bernard Bober, greckokatolicki eparcha koszycki abp Cyril Vasiľ SJ, burmistrz miasta i władze lokalne. Z Koszyc Franciszek pojechał samochodem do Preszowa.
Papieska wizyta w tym miejscu to wielkie święto dla Słowackiego Kościoła Greckokatolickiego, który 71 lat temu został rozwiązany na tzw. „pseudosynodzie” w Preszowie – głównym ich ośrodku. 28 kwietnia 1950 roku, jego wyznawców siłą wcielono do Czechosłowackiego Kościoła Prawosławnego, silnie uzależnionego od Patriarchatu Moskiewskiego. Wprawdzie formalnie w tym samym roku uzyskał od Moskwy autokefalię, nieuznawaną zresztą przez wiele lat przez Kościoły prawosławne języka greckiego, ale w praktyce pozostawał niemal całkowicie podporządkowany Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. Sam „pseudosynod” odbył się według wzorów sowieckich.
Zdecydowana większość wiernych – świeckich i duchownych, nie zaakceptowała nowej rzeczywistości i pozostała wierna papieżowi. Za to spotykały ich prześladowania. Byli przesiedlani na wyludnione obszary poniemieckie w zachodnich Czechach. Wielu spędziło długie lata w komunistycznych więzieniach.Całe mienie grekokatolików, w tym ponad 400 cerkwi, przeszło na własność Kościoła prawosławnego. Część tego majątku - głównie szkoły, gospodarstwa rolne i lasy - zabrało później państwo.
W okresie Praskiej Wiosny 13 czerwca 1968 r. przywrócono prawne istnienie Kościoła greckokatolickiego, ale nie zwrócono majątku. Spór obu Kościołów zakończył się podpisaniem w 2000 r. tzw. Wielkiej Ugody.Wśród greckokatolickich ofiar reżimu komunistycznego jest dwóch błogosławionych. W 2001 r. św. Jan Paweł II beatyfikował biskupa eparchii preszowskiej Pawła Piotra Gojdiča, a podczas ostatniej wizyty na Słowacji w 2003 r. - biskupa pomocniczego eparchii preszowskiej Wasyla Hopko.
Na czele Słowackiego Kościoła Greckokatolickiego stoi archieparcha (metropolita) preszowski abp Jan Babjak. Kościół ma ponad 500 kapłanów, 120 zakonnic i 50 zakonników. Prowadzi też kilka szkół podstawowych i średnich.
Obrządek Bizantyjski nie jest Franciszkowi obcy. Jako arcybiskup Buenos Aires był też ordynariuszem dla wiernych katolickich Kościołów wschodnich. Papież dobrze zna abp Babjaka SJ, który często przyjeżdża do Rzymu jako członek watykańskiej Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich. Zwykle pyta go wtedy: "Czy znowu przywiozłeś mi suszone grzyby prawdziwki?
Z Preszowa, Franciszek uda się do Koszyc gdzie spotka się m.in ze społecznością romską. Ostatnim punktem będzie spotkanie z tamtejszą młodzieżą. Wieczorem papież wróci do Bratysławy.
Źródło: ekai
