Nowe zasady przygotowania do zabiegów operacyjnych w słupskim szpitalu

W słupskim szpitalu wdrażany jest tzw. protokół ERAS, czyli protokół kompleksowej opieki około operacyjnej dla poprawy wyników leczenia chirurgicznego. Ma on usystematyzować standardy opieki nad pacjentem, który przychodzi do szpitala na operację.

- Protokół zakłada, że przygotowanie pacjenta do operacji zaczyna się już od pierwszej wizyty ambulatoryjnej, podczas której zapada decyzja o zabiegu

– mówi dr n. med. Jarosław Feszak, chirurg z Oddziału Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Janusza Korczaka w Słupsku Sp. z o.o. i dodaje: 

– Od tego momentu każdy pacjent oraz członek personelu wie, co ma robić i jak przebiegają kolejne etapy leczenia. To standardowo stosowany protokół w placówkach na całym świecie. Protokół zakłada eliminację wiedzy opartej na „autorytecie” lekarza na rzecz fachowej, opartej na faktach popartych badaniami medycznymi.

- Takie rozwiązanie daje pacjentowi poczucie bezpieczeństwa i uczestnictwa w całym procesie, a medykom możliwość rzetelnego porównywania wyników leczenia u poszczególnych chorych

– podkreśla Andrzej Sapiński, prezes szpitala.

W ramach protokołu ERAS już na samym początku drogi, przy podejmowaniu decyzji o zabiegu, lekarz zbiera od pacjenta wywiad dotyczący nie tylko dotychczasowego leczenia i przyjmowanych leków, ale też nałogów, aktywności fizycznej, stanu odżywienia pacjenta i informuje go jak te czynniki wraz z procesem leczenia mogą wpłynąć na rehabilitację pooperacyjną. Do czasu zabiegu pacjent pracuje nad poprawą dobrostanu.

To szeroko pojęte przygotowanie przedoperacyjne zwane prehabilitacją obejmuje: edukację pacjenta, utratę masy ciała u otyłych, zdrowe żywienie z odpowiednią zawartością białka, witamin i mikroelementów, regularny i dostosowany do możliwości wysiłek fizyczny, unikanie używek min. 4 tygodnie przed planowanym leczeniem.

Przed samym zabiegiem, już w szpitalu, zaleca się m. in. skrócenie czasu głodzenia przed zabiegowego pacjenta, podanie napoju węglowodanowego, unikanie podawania leków opioidowych z wyjątkiem tych niezbędnych i samodzielne zejście pacjenta na blok operacyjny. To wszystko ma zminimalizować poczucie stresu u chorego. W ramach protokołu ERAS zaleca się też np. odpowiednie ułożenie ciała podczas zabiegu, wykonanie operacji gdy tylko to możliwe metodą laparoskopową, unikanie rutynowego zakładania pacjentowi cewnika, sondy nosowo-żołądkowej i drenów oraz stosowanie krótko działających leków znieczulających.

Natomiast po wykonaniu operacji pacjent powinien jak najwcześniej być uruchomiony, w celu zapobiegania różnym powikłaniom. To oznacza jak najkrótszy czas leżenia w łóżku po zabiegu. Bardzo istotne jest też szybkie – do kilku godzin - wprowadzenie żywienia doustnego, oczywiście diety lekkostrawnej, odpowiedniej dla osób po zabiegach operacyjnych.

Ponadto, w celu oceny realizacji programu, niezbędny jest wieloletni nadzór pooperacyjny. On też daje pacjentowi poczucie komfortu i zaopiekowania przez zespół, który podjął się jego leczenia.

- W całym tym procesie przygotowawczym do operacji, w jej trakcie i po niej, lekarze mają za zadanie konsultować się ze sobą i czerpać z wzajemnych doświadczeń. To istotne, bo na świecie skończyła się era omnibusów medycznych. Jednym z założeń protokołu ERAS jest tworzenie zespołów medycznych specjalizujących się w konkretnych dwóch, trzech procedurach, ale na światowym poziomie

– podkreśla dr Feszak.

Dziedziny chirurgii, w których zaleca się stosowanie protokołu ERAS to: anestezjologia, bariatria, chirurgia piersi, kardiochirurgia, chirurgia kolorektalna, żołądka, urazowa, wątroby, przełyku i trzustki, ginekologia, ortopedia, urologia, neurochirurgia i chirurgia naczyniowa.

- Aktualnie, w celu wprowadzenia protokołu ERAS w naszym szpitalu, tworzony jest międzyoddziałowy zespół medyczny, który będzie wymieniał się doświadczeniami

– wyjaśnia Anetta Barna-Feszak, wiceprezes słupskiego szpitala. ERAS to lepszy efekt leczenia i wydłużenie życia pacjenta, mniejsza liczba powikłań, krótszy pobyt w szpitalu, szybsza rehabilitacja i powrót do obowiązków życiowych i zawodowych, obniżenie kosztów leczenia.