„Pij miłość św. Jana” - dzisiaj błogosławieństwo wina w Kościele

2023-12-27 15:36
Obrzęd błogosławienia wina
Autor: Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie Obrzęd błogosławienia wina

W Kościele katolickim ​27 grudnia obchodzone jest święto św. Jana Apostoła i Ewangelisty, który według legendy żył 100 lat. Z tym świętem jest związane szczególne błogosławieństwo, którego dokonują kapłani podczas każdej Mszy świętej. Ma to ścisły związek ze słowami z kart Ewangelii czytanej w kościołach tego dnia.

Tradycja poświęcenia wina wzięła swój początek od św. Jana Apostoła i Ewangelisty. Istnieje kilka legend, które mówią o tym zwyczaju. Jedna z nich, pochodząca z VI w., podaje, że św. Jan, pielgrzymując po kontynencie azjatyckim spotkał na swojej drodze kapłana Aristodemusa ze świątyni Diany w Efezie. Ów kapłan miał poddać Jana próbie zatrutego wina – jeśli ten przeżyje po spożyciu trucizny, Aristodemus przyjmie chrześcijaństwo. Tej samej próbie poddano także dwóch skazańców, którzy – jak nie trudno się domyślić – po wypiciu zatrutego wina zmarli.

Święty Jan, zanim podniósł kielich z winem do ust, pobłogosławił je i w ten sposób uwolnił je od trucizny. To jednak nie wystarczyło kapłanowi Diany, dlatego domagał się innego cudu. W związku z tym św. Jan przywrócił życie dwóm otrutym skazańcom. Po takiej sile argumentów, Aristodemusowi nie pozostało nic innego, jak tylko się nawrócić.

Św. Jan w Dziejach Apostolskich występuje jako nieodłączny towarzysz św. Piotra. Obaj idą do świątyni żydowskiej i u jej progu dokonują cudu uzdrowienia paralityka. Św. Jan jest apostołem, który napisał Ewangelię i trzy Listy Apostolskie. Wynika z nich, ze jako starzec kierował niektórymi gminami chrześcijańskimi w Małej Azji – mówi ks. dr Adam Jaszcz, kanclerz Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Lubelskiej.

Sens zwyczaju błogosławienia wina najlepiej oddają „Obrzędy błogosławieństw”. W tekście monicji wierni proszą Boga „aby nas uwolnił od wszelkiej trucizny nienawiści i podtrzymał wśród nas wzajemną miłość, od której św. Jan na wzór samego Chrystusa tak gorąco zachęcał swoich uczniów”. Zwyczajowo pijący poświęcone wino składają sobie życzenia: bibe amorem sancti Joanni (łac. pij miłość św. Jana).

W dniu św. Jana w Kościele błogosławi się wino, które podaje się wiernym do picia. Jest to bardzo stara tradycja Kościoła sięgająca czasów Średniowiecza. Dziś ta tradycja ma nieco inną wymowę. Głównym przesłaniem Ewangelii wg św. Jana jest miłość. Dlatego, gdy podaje się wino kapłan wypowiada słowa: „Pij miłość św. Jana”. Wino jeśli sięgniemy do biblijnych korzeni symbolizuje szczęście i radość, ale także cierpienie i miłość. W praktyce używa się plastikowych, jednorazowych kubeczków lub wierni przynoszą swoje wino do pobłogosławienia – wyjaśnia ks. A. Jaszcz.

Biblia wspomina o winie aż 450 razy. Warto dodać, że wino jest bardzo ważne w historii chrześcijaństwa. O tej ważności świadczy, chociażby, historia wesela w Kanie Galilejskiej. Właśnie tam Pan Jezus dokonuje pierwszego cudu. Już w Starym Testamencie czytamy, iż Bóg powierzył troskę o winnicy człowiekowi. Pobłogosławiony trunek ma zachować ludzi od pragnienia, zachować zdrowie i chronić przed zatruciami. Zwyczaj poświęcenia wina pojawił się Kościele już w XIII w.