„Zimowy Sen” Wieży Trynitarskiej – co się dzieje w murach Wieży?

2022-12-08 15:53

To najwyżej położone muzeum w Lublinie. To w tych murach zamknięta jest historia Lublina i Archidiecezji lubelskiej. Aby spotkać się z historią sprzed wieków należy pokonać 207 schodków, które prowadzą turystów na wysokość 40 m. nad ziemią. W murach Wieży Trynitarskiej po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat zimą nie hula wiatr, a swoje miejsce odnajdują legendy, rzeźby, obrazy, a także ścieżki, które każdego turystę poprowadzą do samego Nieba.

Wieża Trynitarska jest najwyższym punktem zabudowy staromiejskiej Lublina. Została wzniesiona w 1693 roku w miejscu dawnej furty miejskiej jako dzwonnica. Dzisiejszy wygląd zawdzięcza przebudowie z 1819 roku, a jej nazwa pochodzi od zakonu trynitarzy, którzy rezydowali w budynkach pojezuickich w latach 1781–1814. Budowla łączy funkcje wieży i bramy. W przeszłości była dzwonnicą i wagą miejską. Obecnie w wieży mieści się Muzeum Archidiecezjalne, a na jej szczycie znajduje się taras widokowy. W muzeum znajdują się zbiory przedmiotów użytku religijnego m.in. rzeźby, ikony, stroje liturgiczne, interesująco zaprezentowane pomiędzy belkami nośnymi i dzwonami Wieży. Na jej ostatnim piętrze znajduje się taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Lublina. Aby się tam dostać trzeba pokonać aż 207 schodków.

Sezon turystyczny na Wieży Trynitarskiej trwa od wiosny do późnej jesieni. Zimą ze względu na panujące warunki atmosferyczne obiekt jest niedostępny dla turystów. W tym roku w tym czasie przechodząc obok tego najwyższego zabytku Starego Miasta i Śródmieścia można usłyszeć odgłosy prowadzonych prac remontowych.

W nowym sezonie turystycznym na odwiedzających będzie czekała możliwość zwiedzania w języku polskim i angielskim. Pierwszy etap, w którym będą widoczne zmiany znajduje się w tzw. obejściu mniej więcej w połowie wysokości Wieży. Pojawiła się tam oś czasu, na której przedstawiliśmy historię diecezji, historię wieży Trynitarskiej i krótką historię Muzeum Archidiecezji lubelskiej, które w różnych okresach różnie się nazywało.

W tej osi czasu zebraliśmy tak naprawdę wszystko: całą ikonografię historyczną związaną z Wieżą, to jak ona wyglądała na różnych rycinach i różnych miedziorytach czy planach. Pojawi się motyw naszej lubelskiej fary. Pojawi się legenda o śnie Leszka Czarnego, pojawi się makieta Fary i mam nadzieję uda się też zrealizować ten pomysł, aby też pokazać przemiany związane z naszą lubelską Farą, więc ta ścieżka historyczna również będzie obecna w innych przestrzeniach wieży. Oś czasu uzupełniają dwa panele dotykowe, w których będzie można zagłębić się w historii Archidiecezji lubelskiej, zobaczyć poczet biskupów lubelskich począwszy od tego pierwszego biskupa lubelskiego aż po obecnego. W drugim panelu umieszczone są wizualizacje, modele 3D przekształceń wieży i jak ta wieża mogła wyglądać lub wyglądała, bo to nie do końca też jest jasne – wyjaśnia ks. Łukasz Trzciński, dyrektor Muzeum Archidiecezji lubelskiej Wieży Trynitarskiej.

Pojawia się też druga ścieżka, ścieżka teologiczna, której tytuł brzmi „Od narodzin w Chrystusie do spotkania w wieczności - historie rzeźbą pisane”.

W jednej z wnęk Wieży umieszczono chrzcielnicę jako taki symbol początków naszego życia w Chrystusie, bo życie w Chrystusie rozpoczyna się od chrztu świętego. Tuż obok stoi Jan Chrzciciel, który jest nieodzownie związany też z tym momentem. A oprócz tego kilka rzeźb przedstawiających biskupa, siostrę zakonną, rycerza prawdopodobnie świętego Floriana oraz niewiastę z dzieckiem jako różne drogi życia człowieka, które mogą prowadzić do świętości. Naprzeciwko chrzcielnicy umieszczone są krucyfiks rzeźby Chrystusa ukrzyżowanego, który jest takim głównym symbolem naszej wiary. Potem w kilku wnękach Chrystus osobliwy, który można powiedzieć, że zastanawia się nad tym życiem człowieka. W kolejnych etapach ścieżki teologicznej chcemy pokazać różne drogi do świętości, wykorzystując do tego rzeźby różnych świętych, które mamy tutaj wewnątrz Wieży Trynitarskiej: rzeźba Jana Nepomucena, świętego Floriana, świętych Piotra i Pawła, Jana Chrzciciela, świętego Kazimierza. Tych rzeźb mamy tutaj naprawdę sporo. Możemy pokazać różne drogi, będziemy chcieli pokazać różne drogi człowieka, które prowadzą to do celu, którym jest świętość, spotkanie w wieczności. Dlatego też w pewnej przestrzeni wieży, które będzie poświęcone tematyce śmierci. Bo drogą do świętości jest jednak też i śmierć, ten moment przejścia z życia ziemskiego do życia wiecznego – dodaje ks. Ł. Trzciński.

W przestrzeni Wieży jest także realizowany inny projekt pt. "Wieża Trynitarska - przestrzeń nieznana". W tej chwili trwa etap drugi realizacji tego projektu.

W ubiegłym roku mieliśmy przestrzeń zdigitalizowania Wieży, wykonania gigapanoramy i wykonać wirtualny spacer po Wieży Trynitarskiej. Teraz zajmiemy się digitalizacją lubelskich legend. Na poziomie dzwonów czekać będzie na turystów jeszcze jedna niespodzianka, panel dotykowy z animacjami naszych lubelskich legend - mówi Bartosz Niewiadomski ze Stowarzyszenia Anthill.

Wieża Trynitarska dla turystów zostanie ponownie otwarta wiosną przyszłego roku. Wieża Trynitarska była kiedyś niepozorną furtą w zabudowaniach przylegającego do murów miejskich kolegium jezuickiego. Dopiero po przebudowie w 1819 r. według projektu Antonio Corazziego, 60-metrowa wieża zaczęła dumnie górować nad miastem. Obiekt otrzymał neogotycką szatę oraz ośmioboczną nadbudowę ze stożkowym dachem krytym blachą. Prace ukończono w 1827 roku. Od tego czasu wygląd wieży nie uległ większym przeobrażeniom mimo przeprowadzanych prac renowacyjnych. W okresie II wojny światowej, podczas bombardowania Lublina, został uszkodzony dach oraz okna wieży, a wnętrze zostało zdewastowane.

Ostatni remont, w latach 1975–1978, wykonano na potrzeby Muzeum Archidiecezjalnego, które ma swoją siedzibę w tym miejscu do dnia dzisiejszego.

Prace realizowane w przestrzeni Wieży Trynitarskiej zostały dofinansowane ze środków Funduszu Promocji Kultury „Wspieranie działań muzealnych/ Modernizacja stałej wystawy Muzeum Archidiecezji Lubelskiej na Wieży Trynitarskiej – etap 1”.