Przeszłość ukryta w starej skrzyni

2024-06-13 13:59
sss
Autor: małgorzata tobiasz

Jak się ubierali dawni mieszkańcy ziem pomorskich? Można to sprawdzić na nowej wystawie „Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie”, którą od dziś można oglądać w Muzeum Historii Szczecina.

Stroje ludowe zaczęły się pojawiać w XIX wieku. Od razu ukształtowały się różnice, które wprawnemu oku pozwalały rozpoznać z kim ma do czynienia. Stroje zamożniejszych mieszkańców były bogato zdobione, stroje kobiece kolorowe, z haftami, wstążkami czy mufkami, z kolei męskie zróżnicowane ze względu na wykonywany zawód. Dzięki dodatkom do stroju ludowego od razu było także wiadomo czy kobieta jest mężatką czy panną. Wyjaśnia Iwona Karwowska, kurator wystawy.

- Przede wszystkim fryzura. W pyrzyckim nie mężatki nosiły niebieskie czepki, a mężatki czarne. Mężatki chowały włosy pod czepcami czy chustkami. Panny mogły nosić włosy na wierzchu. Na Pomorzu modny był zaplot włosów w tzw. kłos. Na półwyspie Mönschgut (dzisiejsza Rugia) pan młody do ślubu szedł w czarnym żakiecie i miał na ramiona zarzucony biały szal, który dostawał przed ślubem od przyszłej żony. I jeśli panna była dziewicą, to końców szala spływały swobodnie. Jeśli za nie była, to wtedy końców szala pan młody chował za pasek.

Do czasów współczesnych zachowały się nieliczne świadectwa odzieży noszonej niegdyś przez mieszkańców pomorskich wsi (po obu stronach obecnej granicy). Na wystawie oglądać możemy archiwalne fotografie, a także elementy strojów pochodzących z Ziemi Pyrzyckiej, oraz z nadmorskiej, rybackiej północy – z Jamna, okolic Trzebiatowa i półwyspu Mönschgut na Rugii/Niemcy. Stroje ludowe zaczęły zanikać i przyczyniło się do tego kilka elementów. Opowiada Iwona Karwowska, kurator wystawy.

- Rozwój przemysłu i ten styl takiego życia prawdziwie ludowego był coraz mniej atrakcyjny, a poza tym coraz mniej wygodny. Trudno iść do fabryki pracować w tym stroju. Pierwsza wojna światowa, to jest też taka linia zmiany bardzo wielu rzeczy w kulturze. Ludzie sami zaczęli patrzeć że to nasze życie, ten nasz świat nie jest aż tak atrakcyjny. Zaczęli się zmieniać, wychodzić na zewnątrz z tych swoich małych wiejskich enklaw. Szczególnie jest to widoczne w pasie nadmorskim. Tam z kolei letnicy, druga połowa XIX wieku, przyjeżdżają w swoich strojach. I mieszkańcy tych miejscowości patrzą na nich że chcieli by tak wyglądać jak ci letnicy, którzy mają pieniądze.

Wernisaż wystawy już dziś, o godzinie 18. „Ze starej skrzyni. Dawne stroje pomorskie” oglądać można do września w Muzeum Historii Szczecina.

Listen to "Panna czy Mężatka" on Spreaker. Listen to "Czemu nie nosimy strojów ludowych" on Spreaker.
sss
Autor: małgorzata tobiasz