Willa Żabińskich dla zwiedzających

2014-06-24 13:52
Willa Żabińskich
Autor: um.warszawa.pl

Dzięki pół milionowej unijnej dotacji na warszawskiej Pradze pojawi się nowy punkt upamiętniający losy społeczności żydowskiej w trakcie II wojny światowej.

Willa Żabińskich położona w samym centrum Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego zostanie zrewitalizowana i włączona do trasy turystycznej Szlak Pianisty’’. Dziś stosowne dokumenty podpisali wicemarszałek Leszek Ruszczyk oraz wiceprezesi Fundacji Rozwoju Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego ,,Panda’’ Maria Krakowiak i Ewa Rembiszewska-Zbonikowska. Szlak Pianisty wiedzie śladami Władysława Szpilmana, wybitnego polskiego pianisty żydowskiego pochodzenia. Trasa prowadzi m.in. przez praskie plenery zdjęciowe filmu Pianista. Dzięki kompleksowej rewitalizacji Willa Żabińskich stanie się najważniejszym punktem tej historycznej trasy. W czasie II wojny światowej w piwnicach Willi schronienie znalazło blisko 100 uciekinierów z warszawskiego getta. W sytuacjach zbliżającego się zagrożenia ukrywających się tam Żydów ostrzegano, grając określone utwory muzyczne – ten wątek historii Willi szczególnie mocno wpisuje obiekt w tematykę Szlaku Pianisty. W ramach prac modernizacyjnych budynek zostanie osuszony i będzie miał zamontowaną nową instalację elektryczną. Przeprowadzone zostaną prace adaptacyjne oraz aranżacyjno-dekoratorskie. Pomieszczenia na parterze zostaną na nowo urządzone, tak aby mogły pełnić funkcje ekspozycyjno-muzealne. Piwnice zostaną zaaranżowane na pomieszczenia, w których w trakcie II wojny światowej ukrywali się Żydzi. Dopełnieniem całości będą efekty typu światło’’ i dźwięk. Ponadto, zmiany dotyczyć będą też ogrodu otaczającego willę– stanie się on miejscem wypoczynku i organizacji koncertów plenerowych. Przyznane środki zostaną również przeznaczone na takie działania jak: punkt informacji i obsługi turysty z infokioskiem, platforma umożliwiająca uzyskania informacji turystycznej i rezerwację biletów on-line. Powstanie też mobilna aplikacja-przewodnik, a całość trasy zostanie odpowiednio oznakowana. Trasa Szlak Pianisty stanowi element dwóch projektów: Mazowsze na filmowo oraz Wojenna Warszawa Szpilmana. O Willi Żabińskich: Modernistyczna willa dyrektora warszawskiego Ogrodu Zoologicznego Jana Żabińskiego, w której zamieszkał ze swoją żoną Antoniną i dziećmi powstała na krótko przed wybuchem II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku teren warszawskiego ZOO został silnie zbombardowany. Wiele zwierząt zginęło wówczas lub uciekło z ogrodu. Inne, szczególnie drapieżniki, z uwagi na bezpieczeństwo mieszkańców należało zastrzelić. Wkrótce później ocalałe cenne okazy hitlerowcy wywieźli do ogrodów na terenie Rzeszy. W czasie wojny opuszczony teren ogrodu był otwarty wyłącznie dla Niemców, którzy często lubili tutaj zaglądać - nie zdając sobie sprawy z misji prowadzonej w wilii Żabińskich. W tak trudnym okresie Jan Żabiński postanowił w odruchu serca wykorzystać piwnice swojej willi ukrywając w nich szmuglowanych z terenów warszawskiego getta Żydów. W przemycie tym Żabiński sam brał udział, odwiedzając getto pod pozorem poszukiwania odpadów do karmienia świń, hodowanych wówczas na terenie ogrodu. W ciągu trzech lat przez piwnicę małżeństwa Żabińskich, który ryzykowali życie całej swojej rodziny przeszło około 70 uciekinierów. Działalność Jana Żabińskiego i jego żony izraelski instytut Yad Vashem uhonorował, nadając obojgu w 1965 roku tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.