Dziś 2 lutego- Święto Ofiarowania Pańskiego, Matki Bożej Gromnicznej i Dzień Życia Konsekrowanego

W kościele katolickim obchodzimy dziś święto Ofiarowania Pańskiego. To na pamiątkę ofiarowania przez Maryję i Józefa ich pierworodnego syna, Jezusa, w świątyni jerozolimskiej. W polskiej tradycji jest to też święto Matki Bożej Gromnicznej i Dzień Życia Konsekrowanego. Siostry i bracia zakonni ofiarowują swoje życie na wyłączną służbę Bogu. W Polsce żyje ok. 30 tys. takich osób.

2 lutego przypada święto Ofiarowania Pańskiego, znane w polskiej tradycji jako święto Matki Bożej Gromnicznej. Tego dnia na Mszę świętą przynosi się świece. Choć okres liturgiczny Bożego Narodzenia skończył się w Niedzielę Chrztu Pańskiego, zgodnie z długoletnią tradycją dopiero w tym dniu rozbiera się żłóbki, wynosi choinki i przestaje śpiewać kolędy. Dzień ten kończy też okres wizyt duszpasterskich.

Święto Ofiarowania Pańskiego występuje od dawna w kalendarzu liturgicznym. Wcześniej nazywane było świętem Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny. Od średniowiecza należało do najbardziej uroczystych świąt maryjnych. Po reformie liturgicznej w latach 60- tych, podkreślono jego bardziej chrystocentryczny charakter  przez określenie- święto Ofiarowania Pańskiego.

Nawiązuje do dwóch przepisów Prawa Mojżeszowego: wykupienia pierworodnego syna i rytualnego oczyszczenia matki po porodzie. Zwyczaj wykupienia przypominał Żydom o ich uwolnieniu z niewoli w Egipcie i o tym, jak Bóg ocalił ich przed ostatnią z dziesięciu plag, jakie spadły na Egipcjan, czyli zagładą pierworodnych synów. Dzięki temu, że pomazali odrzwia domów krwią baranka, Bóg uchronił ich rodziny. Nawiązując do tych wydarzeń, każda rodzina żydowska poświęcała swojego pierworodnego syna do służby Bożej, a potem wykupywała za cenę 5 syklów świątynnych (Lb 18,16). Natomiast rytualne oczyszczenie matki po porodzie następowało po 40 dniach od narodzin dziecka. Zgodnie z Księgą Kapłańską (Kpł 12, 1-8), powinna ona złożyć na ofiarę jednoroczne jagnię, a jeśli jest zbyt uboga - dwa młode gołębie lub synogarlice. Wydarzenie opisane w Ewangelii św. Łukasza (2, 21-38) zawiera istotne treści teologiczne. Poprzez wypełnienie religijnych praktyk żydowskich ukazuje ciągłość między Starym Testamentem a Nowym. Wcielony Syn Boży nie znosi bowiem Prawa Mojżeszowego, ale je wypełnia.

O doniosłości wydarzenia świadczy fakt rozpoznania w dziecku obiecanego Mesjasza przez przedstawicieli Narodu Wybranego - Symeona i Annę. Symbolizują oni wierną Bogu „resztę Izraela”. W czasie ofiarowania Symeon zapowiada uniwersalny charakter Zbawienia, nazywając dziecię „światłem na oświecenie pogan”, odwołując się do obietnicy wypowiedzianej w Księdze Izajasza (42,6): „ustanowiłem cię przymierzem dla ludu, światłością narodów”. W ofiarowanym Jezusie Bóg wkracza do swojej świątyni. Przychodzi jako prawdziwy i wieczny kapłan Nowego Przymierza, będąc zarówno ofiarnikiem jak i żertwą ofiarną.

Symeon biorąc dzieciątko Jezus w swoje ramiona wypowiada hymn wdzięczności, że jego oczy ujrzały Boże „zbawienie, któreś przygotował wobec wszystkich narodów, światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego Izraela.” Światło ma bogatą symbolikę w tradycji biblijnej, pojawia się w wielu znaczących momentach Starego i Nowego Testamentu. Sam Zbawiciel mówi o sobie, że jest „światłością świata”.

Zapalona świeca ma także przypominać chrześcijanom, że powinni być światłem dla świata, jak napominał Chrystus: „Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, żeby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie” (Mt 5,16). W święto Ofiarowania wierni przynoszą do świątyni świece, które zostają następnie poświęcone przez kapłana i są zapalane w określonych momentach liturgii. Nazywane są gromnicami, stąd potoczna nazwa święta – Matki Bożej Gromnicznej.

Gromnica miała zapewniać szczególną opiekę Matki Najświętszej. Kiedyś starano się zapaloną świecę donieść do domu, aby obejść z nią całe domostwo, czyniąc dymem ze świecy znak krzyża na powale lub belce stropowej. Przechowywano je najczęściej pod łóżkiem, aby zapewnić sobie stałą opiekę Maryi. Wierzono, że zapalona świeca postawiona w oknie w czasie burzy chroni dom przed uderzeniem gromu. Zapalano ją też przy konających, często wkładając w ręce osoby umierającej. 

Według Ewangelii Łukaszowej, do świątyni podczas ofiarowania za natchnieniem Ducha przyszła też prorokini Anna; określana jako osoba, która „wielbiła Boga dniem i nocą, w postach i modłach”. To ona została patronką wszystkich osób konsekrowanych.

Od 1997 roku, 2 lutego Kościół obchodzi Dzień Życia Konsekrowanego. Ustanowił go papież Jan Paweł II. Ofiary zbierane na tacę w tym dniu są przeznaczone na wsparcie zakonów klauzurowych.

Źródło:ekai