W Warszawie protest katechetów

2024-08-21 18:03
Protest katechetów w Warszawie 21.08.2024
Autor: Kamil Durajczyk

Dziś na Placu Zamkowym w Warszawie odbył się protest w obronie lekcji religii. W wyniku prac MEN za dwa tygodnie wejdzie w życie rozporządzenie o możliwości łączenia na lekcjach religii grup różnych wiekowo. Od września przyszłego roku odbywać ma się tylko jedna lekcja tego przedmiotu.

– To już nie tylko promowanie braku tolerancji religijnej, ale próba legalizowania przez MEN dyskryminacji ze względu na przynależność religijną, czyli jawne uderzenie w prawa i wolności obywatelskie zagwarantowane w Konstytucji – mówił przewodniczący Stowarzyszenia Katechetów Świeckich, Piotr Janowicz. Stowarzyszenie złożyło list do prezydenta Andrzeja Dudy z prośbą o zaskarżenie do Trybunału Konstytucyjnego nowych regulacji.

Protest rozpoczął rzecznik Stowarzyszenia, Dariusz Kwiecień, który już na wstępie zaznaczył, że ma on charakter pokojowy, a uczestnicy chcą „wyrazić swój sprzeciw przeciwko dyskryminowaniu i ograniczaniu lekcji religii w szkole przez obecne władze oświatowe”.

– W 1990 r. religia wróciła do szkół po upadku komunizmu w Polsce, który ją wcześniej usunął na prawie 30 lat. Nie spodziewaliśmy się, że po 34 latach w wolnej Polsce będziemy się musieli znowu o nią upominać! – mówił rzecznik, przypominając, że w polskich szkołach jest prawie 30 tysięcy katechetów, z czego większość świeckich. – Rugowanie religii ze szkół jest pomysłem złym i ufamy, że zdecydowania większość Polaków to dobrze rozumie i na to nie pozwoli – mówił Dariusz Kwiecień, zauważając wpływ Kościoła katolickiego na polską kulturę.

Podczas protestu słychać było okrzyki: „stop dyskryminacji, stop segregacji”, „równe prawa dla religii”, czy też „religia w szkole i etyka, to jest dobra polityka”.

Przemówienie wygłosił przewodniczący Stowarzyszenia Katechetów Świeckich, Piotr Janowicz, który podkreślił sprzeciw wobec propozycji Ministerstwa Edukacji. – Traktujemy przyjęte rozwiązania jako przygotowane niestarannie i wprowadzone pospiesznie, którym bardziej niż dobro uczniów i szukanie społecznego konsensusu przyświeca szybkie, byle jakie i w gruncie rzeczy pozorne realizowanie wyborczych postulatów, tych najłatwiejszych, bo wprowadzonych na poziomie rozporządzeń – mówił przewodniczący.

Protestujący sprzeciwiają się „traktowaniu edukacji w kategoriach zbijania politycznego kapitału”. W związku z tym Janowicz zaproponował debatę nad kształtem religii i etyki w polskiej szkole, w szerokim gronie świeckich osób wierzących, w tym rodziców, nauczycieli religii, a także uczniów. Podkreślił, że podczas lekcji religii i etyki porusza się egzystencjalne kwestie, a usuwanie ich „pozbawia możliwości zadawania pytań o sens ludzkiego życia i szukania na nie odpowiedzi, a także dostrzegania moralnego aspektu dokonywanych wyborów i podejmowanych działań”.

– Resort edukacji pominął Stowarzyszenie Katechetów świeckich jako organizację, zrzeszającą osoby, które od kilkudziesięciu lat zawodowo zajmują się nauczaniem religii, a do konsultacji społecznych zaprosił podmioty, które nie mają nic wspólnego z nauczaniem religii – zauważa przewodniczący. Przypomniał, że w odpowiedzi na pytanie skierowane do MEN, czy są planowane zmiany w zakresie organizacji lekcji religii w szkołach, pismem z 18 marca, Stowarzyszenie otrzymało zapewnienie, że „obecnie nie toczą się żadne prace koncepcyjne czy legislacyjne zmierzające do zmiany statusu religii, czy zmniejszenia wymiaru tej nauki”.

Podkreślił, że rozporządzenie zostało wprowadzone „nie tylko wobec braku porozumienia z przedstawicielami kościołów i związków wyznaniowych, ale wbrew ich stanowisku”.

– Czy porozumienie powinno być traktowane wyłącznie jako „bycie w kontakcie z przedstawicielami kościołów i związków wyznaniowych”, a wbrew ich woli, jak zrobiło to MEN, czy raczej „w porozumieniu” powinno oznaczać wypracowanie wspólnego stanowiska stron, na które one przystają? Czy autorytarne wprowadzenie rozporządzenia wbrew stanowiskom kościołów i związków wyznaniowych jest realizacją idei państwa demokratycznego, zatem opartego na dialogu i wzajemnym poszanowaniu oraz poszanowaniu obowiązującego prawa, czy wręcz przeciwnie? – pytał przewodniczący.

Stowarzyszenie wystosowało list do prezydenta Dudy, który zawierał prośbę o zaskarżenie do Trybunału Konstytucyjnego nowych regulacji. – Dodatkowo, wierzymy, że przedstawiciele kościołów i związków wyznaniowych, w tym Kościoła Rzymsko-Katolickiego zaskarżą rozporządzenie MEN z dnia 26 lipca do Trybunału Konstytucyjnego – dodał Piotr Janowicz.

Zwrócił uwagę na brak tolerancji dla religii w szkołach. – Czy szkoła, która spycha przed pierwszą lub po ostatniej godzinie lekcyjnej religię i etykę, która usuwa wliczanie do średniej ocen tylko z tych przedmiotów i łączy w ramach wspólnych zajęć lekcyjnych siedmiolatków, czy nawet sześciolatków z dziesięciolatkami albo dziesięciolatków z trzynastolatkami rozumie w ogóle, czym jest edukacja dostosowana do rozwoju intelektualnego i emocjonalnego uczniów i oraz ich potrzeb? Odpowiedź jest oczywista – nie – mówił Janowicz. – Nie nauczymy nikogo szacunku ani tolerancji, jeśli nie będziemy jej uczyć w przestrzeni szkolnej, a właśnie tolerancja religijna jest jednym z fundamentów dobrze funkcjonującego społeczeństwa – dodał.

Podczas przemówienia zwracał uwagę, że pod hasłem „racjonalnego dysponowania kadrą i czasem”, o którym pisało Ministerstwo, kryć mogą się „zakamuflowane działania”, aby całkowicie zlikwidować lekcje religii i etyki ze szkół. 

Odniósł się także do mieszania uczniów różnych grup wiekowych na zajęciach religii i etyki. – Taka organizacja zajęć może spowodować postawę wycofania u młodszych uczniów, u starszych z nich dyskomfort spowodowany poczuciem edukacyjnego cofania się czy wręcz uwsteczniania. To z kolei doprowadzi do wypisywania się uczniów z lekcji etyki i religii – zauważył. 

Przypomniał, że w Polsce 80% uczniów uczęszcza na lekcje religii. – Dlaczego nikt także nie bierze pod uwagę zdania samych uczniów, siejąc propagandę, jakoby wszyscy Polacy nie chcieli religii w szkole. Otóż rzeczywistość jest zgoła odmienna. A co z osobami, dla których religia i etyka są istotne? Ich stanowisko się nie liczy? – pyta przewodniczący Stowarzyszenia, dodając, że „w większości europejskich krajów religia w szkole publicznej może być normą i przejawem wolności religijnej”. 

Głos zabrał także przewodniczący oświatowej Solidarność pan Waldemar Jakubowski. – Nauczanie religii w szkołach jest dziedzictwem Solidarności – mówił, dodając, że dziedzictwo religijne jest dziedzictwem kulturowym. Podkreślił również, że każde dziecko potrzebuje podstawowej wiedzy o moralności, aby odróżnić dobro od zła. – Jeśli tego nie będzie, to nie jesteśmy w stanie zbudować społeczeństwa – mówił, apelując, aby nauczanie religii w szkołach zostało utrzymane. Zapowiedział, że „Solidarność będzie wspierała działania Stowarzyszenia Katechetów Świeckich”.

Swój sprzeciw wyrazili także nauczyciele i rodzice, uczestniczący w proteście. – Nie zgadzam się na taki sposób wprowadzania zmian, niezgodny z obowiązującym prawem. Dla mnie, jako rodzica, lekcje religii są cenne – stwierdziła w rozmowie z KAI matka pięciorga dzieci, Urszula Nowak.

Na koniec Dariusz Kwiecień zaprosił chętnych na Mszę Świętą w intencji katechetów i uczniów, która odbyła się w archikatedrze warszawskiej.

Petycję do minister edukacji Barbary Nowackiej w obronie lekcji religii w szkole wciąż podpisać można na stronie: https://religiazostajewszkole.pl.

Źródło: ekai