Chodzenie z kozą w Muzeum Wsi Lubelskiej

Kolędowanie z maszkarą zwierzęcą zrobioną na wzór kozy powszechnie praktykowane było dawniej na wsiach od Bożego Narodzenia aż do święta Trzech Króli. Ten kolędniczy zwyczaj zostanie także odtworzony w czasie specjalnej inscenizacji w lubelskim skansenie.

W okresie Bożego Narodzenia i Nowego Roku powszechnie praktykowane było na wsi w różnych formach obrzędowe składanie życzeń, czyli kolędowanie. Typowy czas kolędowania przypadał na okres do Trzech Króli i obejmował chodzenie z żywymi zwierzętami, maszkarami, z gwiazdą, szopką, chodzenie różnych grup przebierań­ców.

A jak wyglądało "Chodzenie z kozą"  - jeden z chłopców lub dorosłych mężczyzn nakrywał się płachtą, a w ręku trzymał osadzony na kiju łeb kozy wystrugany z drewna lub buraka. Dolna szczęka porusza­na była za pomocą sznurka. Pysk dodatkowo pokryty był skórą zajęczą lub baranią i wzbogacony dużymi rogami. Koza zabawiała widzów skacząc po izbie, kłapiąc szczęką, zaczepiała (bodła) dziewczęta, a towarzyszący kozie chłopcy deklamowali lub śpiewali: „Gdzie koza chodzi, tam się żytko rodzi, Gdzie koza rogiem, tam żytko brogiem". Istotnym momentem akcji była choroba (upadek) i wyleczenie kozy. Na zakończenie występu śpiewano różne kolędy. W niektórych wsiach razem z kozą chodzili dziad i Żyd.

W lubelskim skansenie zwyczaj Chodzenia z kozą zostanie odtworzony w czasie specjalnej inscenizacji. 

Program wydarzenia w Muzeum Wsi Lubelskiej 6 stycznia 2022 roku:

11.00 – 11.50 Nauka tradycyjnych kolęd życzących dla gospodarza i gospodyni, a także kolęd dla panny wykonywanych kiedyś na lubelskich wsiach przez grupy kolędnicze. Nauka pieśni będzie odbywać się w szkole z Bobrownik (sektor Miasteczko).Na tę część wydarzenia liczba miejsc jest ograniczona, obowiązują wcześniejsze zapisy: lukasz.tarkowski@skansen.lublin.pl.

12.00 – 12.30 Kolędowanie po wsi. Kolędnicy ruszą z kozą od chałupy do chałupy, by odwiedzić z kolędą gospodarzy. Zapraszamy wszystkich chętnych do towarzyszenia grupie kolędniczej – do przyjrzenia się obyczajowi kolędniczemu, wysłuchania kolęd i oracji. Wyjście grupy kolędniczej spod kapliczki z Kolanówki (sektor Wyżyna Lubelska).

Kolędowanie poprowadzi grupa muzyki tradycyjnej działająca przy skansenie „Płanetnicy” w składzie: Patryk Dziubek, Piotrek Dziwura, Bartosz Gajdzik i Łukasz Tarkowski.

Szczegóły i zapisy są na stronie i profilu Muzeum Wsi Lubelskiej.