Serca Pana Jezusa - w nim źródło miłosierdzia

Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa jest obchodzona zawsze w piątek po oktawie Bożego Ciała – w tym roku 16 czerwca 2023. Kult Serca Jezusowego rozwinął się w Polsce jeszcze przed objawieniami św. Małgorzaty Marii Alacoque. Na cały Kościół święto Serca Pana Jezusa rozszerzył papież Pius IX w roku 1856.

Przedmiotem tego Święta jest miłość Boga objawiona w Sercu Jezusa. Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa obchodzona jest w piątek po drugiej niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego. Jej ideą jest przypominanie o wielkiej miłości Zbawiciela do ludzi oraz wezwanie skierowane do każdego z nas, aby na tę miłość odpowiedzieć .

Starożytność chrześcijańska czciła miłość Chrystusa przedstawioną w obrazie Serca Jezusa w Dobrym Pasterzu. W wiekach średnich przejawia się on w kulcie Jezusowych ran, ukoronowanej cierniami głowy Jezusa (XII i XIII w.). Rozwinął się szczególnie w XIII i XIV stuleciu . W XV wieku rozszerza się prawie wszędzie nabożeństwo do ran Chrystusa i wizerunku „Jezusa cierpiącego”.

Kult Serca Pana Jezusa wywodzi się z objawień św. Małgorzaty Marii Alacoque, ale jednocześnie jest także blisko naszej polskiej tradycji i odkrycia tajemnicy Bożego Miłosierdzia w objawieniach s. Faustyny. W gruncie rzeczy te dwie tajemnice są bardzo blisko siebie. Odkrycie serca Pana Jezusa czy kult tego serca to jest kult Bożej miłości, która była tak radykalna w szukaniu i ratowaniu człowieka, że była gotowa cierpieć. A to jest inne imię i inna strona Bożego Miłosierdzia. Ten dzień to dla nas przede wszystkim doświadczenie i spotkanie z Bogiem, który ma twarz kogoś bardzo kochającego, kogoś komu na ludzkim losie bardzo zależy i jest gotowy zrobić wszystko dla tego człowieka, łącznie z cierpieniem i śmiercią, aby go uratować – wyjaśnia bp Adam Bab, biskup pomocniczy Archidiecezji lubelskiej.

Rozwój kultu Serca Jezusowego napotykał także pewne trudności w różnych okresach historii. Najważniejszego objawienia dotyczącego tego kultu, jakie otrzymała 10 dnia tego miesiąca 1675 r., była Małgorzata Maria Alacoque (zm. 1690), skromna zakonnica wizytka z klasztoru Paray-le-Monial. Objawienie to, należące do ostatniego z czterech wielkich objawień, jakie otrzymała mistyczka francuska, miało miejsce w piątek po oktawie Bożego Ciała. Cały przekaz czterech wielkich objawień, jakie otrzymała (1673-1675), dotyczył roli Serca Jezusowego dla naszego zbawienia i formy jego czci. W rzeczywistości jednak zbierał on dotychczasową tradycję wieków wcześniejszych, którą stopniowo aprobowała Stolica Apostolska (1765, 1856, 1889).

Kult Najświętszego Serca Pana Jezusa (NSPJ), pod wpływem objawień wspomnianej mistyczki, przybrał kilka form: celebrowanie uroczystości NSPJ przypadającego w piątek po oktawie Bożego Ciała; Godzina Święta, przynajmniej godzinna adoracja Najświętszego Sakramentu w nocy z czwartku na piątek dla uczczenia konania Chrystusa w Ogrodzie Oliwnym; praktyka pierwszych, kolejnych dziewięciu piątków miesiąca, spowiedzi i Komunii św., jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego; litania do Serca Pana Jezusa oraz akt poświęcenia rodzaju ludzkiego NSPJ.

Począwszy od 1995 r., zgodnie z decyzją papieża Jana Pawła II, uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa obchodzona jest również jako Światowy Dzień Modlitwy o Uświęcenie Kapłanów. Dzień ten jest także Świętem Patronalnym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie.